«جهانصنعت»- سلامت ایرانیان به تاراج میرود اما باز هم هیچ مسوولی در کشور حاضر نیست واقعیتهای موجود را بپذیرد و اقدامی برای رفع مشکلات انجام دهد. برگشت محصولات کشاورزی صادر شده به کشورهایی همچون هند و روسیه در حالی خبرساز شده بود که ماجرای برگشت سیبزمینیهای صادراتی از ازبکستان و ترکمنستان نیز مزید بر علت شد تا به طور جدی این موضوع مورد بررسی قرار گیرد که چرا محمولههای صادراتی ایران در فواصل زمانی کوتاه و پشت سر هم از کشورهای هدف برگشت میخورند؟ موضوع دیگری که به شدت ذهن مخاطبان را به خود مشغول کرده بود این بود که آیا محصولات برگشتی از کشورهای هدف که گفته میشود به دلیل استاندارد نبودن آنها و استفاده از سمومی با کیفیت پایین برگشت خورده است، معدوم میشود و یا اینکه در داخل بازار کشور مصرف میشود؟ در این خصوص حیدر ساکنبرجی رییس اتحادیه بارفروشان مشهد در گفتوگو با تجارتنیوز اعلام کرد که طبق بررسیهای به عمل آمده سموم استفاده شده در محصولات کشاورزی از چین وارد میشود و گویا این سموم از کیفیت لازم برخوردار نیست. وی همچنین این موضوع را تایید کرد که وقتی میوه یا صیفیجات از لب مرز به کشور مقصد برگشت میخورد، معمولا این محصولات کشاورزی در داخل کشور مصرف میشوند.
در این میان همچنین برخی فعالان بخش خصوصی با بیان اینکه ۸۵ میلیون ایرانی با هشدار خارجیها آگاه شدند که هر روز سم وارد بدنشان میشود، اعلام کردند که مردم اینگونه میمیرند یا بیمار و رنجور میشوند اما هیچ مسوولی هم به روی مبارکش نمیآورد. در واقع تاراج سلامت ایرانیان چیزی بود که به دنبال اعتراض کشورهای خارجی به غیراستاندارد بودن محصولات کشاورزی ایران مورد توجه قرار گرفت. اما با پررنگ شدن این موضوع و نگرانی مردم از سلامت محصولاتی که با قیمتهای بسیار بالا تهیه میکنند، فضایی را ایجاد کرد که مسوولان مختلف کشور یک به یک غیراستاندارد بودن محصولات کشاورزی و یا حتی برگشت این محمولههای صادراتی همچون سیبزمینی را کتمان کنند و حتی افرادی را نیز که در این رابطه اظهارنظر کردهاند را زیر سوال ببرند. حتی در این میان شاهد این بودیم که یکی از فعالان بخش خصوصی به طور کلی صادرات سیبزمینی به ترکمنستان را تکذیب کرد و گفت که اصلا صادرات این محصول به این کشور انجام نمیشود.
آذربایجان هم سیبزمینیهای ایران را برگشت زد
این در حالی است که خبر منتشر شده در خبرگزاری اسپوتنیک که حدود ۲۰ روز قبل در ۳ دسامبر منتشر شده، نشان میدهد حتی کشور آذربایجان نیز سیبزمینیهای صادراتی ایران را برگشت زده است. در بخشی از این خبر آمده است: سیبزمینیهای «بیمار» ایرانی اجازه ورود به آذربایجان را نداشتند. (FDA) در بیانیهای اعلام کرد بیش از ۲۳ تن سیبزمینی غیرقابل استفاده وارداتی از ایران بازگردانده شده است. در نتیجه تحقیقات، پوسیدگی قهوهای سیبزمینی در نمونهها پیدا شد.
بر این اساس گزارش شده است که APB به اقدامات خود برای حفظ سلامتی جمعیت آذربایجان و تامین مواد غذایی سالم برای آنها ادامه خواهد داد و اقدامات مناسب برای جلوگیری از نقض حقوق مصرفکنندگان انجام خواهد شد.
چالش اصلی مردم
به طور کلی اما واقعیت این است که چالش اصلی مردم و کارشناسان در شرایط فعلی این نیست که سیبزمینی به کدام کشور صادر میشود بلکه معضل اصلی آن است که علت عدم تمایل کشورهای خارجی به استفاده از محصولات ایرانی چیست و چرا در مدت کوتاهی بسیاری از محصولات کشاورزی صادر شده به کشور بازگشته است؟ حتی اگر برگشت محموله صادراتی از ترکمنستان و یا ازبکستان را هم در نظر نگیریم، باز این سوال وجود دارد که چرا محموله فلفل دلمهای صادراتی ایران از روسیه برگشت خورد و یا اینکه هند واردات کیوی از ایران را ممنوع کرد؟ آیا میتوان تمامی این اتفاقات را حاصل تغییر قوانین کشورهای هدف قلمداد کرد و باز با قاطعیت اعلام کرد که محصولات ایرانی هیچ مشکلی ندارد؟
آن هم در شرایطی که وزارت کشاورزی هند با ارسال نامهای به سازمان حفظ نباتات ایران اعلام کرد: به دلیل مشاهده مکرر شپشک در ۱۵ محموله کیوی، واردات این محصول از ایران موقتا متوقف میشود. چرا که وجود چنین آفت در محمولهها تهدیدی بر امنیت زیستی کشور هند به حساب میآید و طبق مقررات این کشور باید برخورد شود. جالب اینجاست که وزارت کشاورزی هند حتی در این رابطه پاسخی نیز از سوی ایران دریافت نکرده است.
استانداردسازی؛ دغدغه بخش خصوصی
و یا اینکه در رابطه با فلفل دلمهای صادراتی به روسیه شاهد این بودیم که برگشت خوردن این محصول به دلیل مشکلاتی بود که در سموم آنها وجود داشت. در این راستا حتیهادی تیزهوش تابان رییس اتاق بازرگانی ایران و روسیه اخیرا هشدار داد که اگر اقدامات لازم برای حفظ بازارهای صادراتی محصولات کشاورزی ایران انجام نشود، رقبا بازار را از کشور خواهند گرفت. وی حتی در نامهای خطاب به محمدجواد عسگری رییس کمیسیون کشاورزی مجلس از او درخواست کرد که برخی سیاستهای کلان عرصه کشاورزی تغییر داده شود تا به این ترتیب خطر از بین رفتن بازارهای صادراتی این بخش کاهش یابد. به گفته تیزهوش تابان، دغدغه بخش خصوصی، استانداردسازی صادرات محصولات کشاورزی و بهبود کیفی آن است که متاسفانه با بیتوجهی مسوولان، خسارت جبرانناپذیری این بخش را تهدید میکند. استانداردسازی محصولات صادراتی و حملونقل آنها، برخورد با مدیرانی که ترکفعل کردهاند، واگذاری مسوولیت سیاستهای اجرایی به بخش خصوصی و افزایش کیفیت محصولات و تخصصی شدن مزارع و باغات بخش دیگری از دغدغههایی است که از سوی اتاق بازرگانی خطاب به نمایندگان مجلس نوشته شده است. بنابراین میتوان گفت که دغدغه از دست رفتن بازارهای صادراتی به دلیل بیتوجهی مسوولان به استانداردسازی محصولات صادراتی موضوعی است که پیش از این هم وجود داشته و حتی در مورد آن هشدار داده شده است. بنابراین جای سوال دارد که چرا مسوولان مربوطه به جای پذیرش واقعیت و همراهی با بخش خصوصی برای از میان برداشتن مشکلات، تنها سیاست کتمان واقعیت را در پیش میگیرند؟ سیاستی که نهتنها مشکلی را حل نمیکند بلکه مشکلات در این حوزه را بیشتر نیز میکند.
واقعیت این است که بهترین محصولات کشاورزی در ایران تولید میشود و بسیاری از کشورها همواره خواهان خرید این محصولات بودهاند اما مشکلاتی که در حوزه حمل و نقل و سیاستگذاریهای داخلی وجود داشته، مانع از آن شده که از تمام ظرفیت صادراتی کشور استفاده شود. این در حالی است که حالا شاهد این هستیم که به دلایلی همچون کمبود نظارتها و یا استفاده از سموم بیکیفیت در تولید این محصولات، بازار صادراتی محصولات کشاورزی به شدت تحتالشعاع قرار گرفته بهطوری که کشوری همچون پاکستان در حال سوءاستفاده از این موقعیت است.
بازدید ازبکستانیها از مزارع سیبزمینی ایران
با این حال قائمیان معاون سازمان حفظ نباتات کشور اعلام میکند که هیچ محموله سیبزمینی از ازبکستان به ایران برگشت داده نشده؛ این در حالی است که بازاری مدیر دفتر صادرات محصولات کشاورزی سازمان توسعه تجارت میگوید: ازبکستانیهاچندی پیش برای بازدید از مزارع سیبزمینی وارد ایران شدند.
اخیرا برگشت سیبزمینیهای صادراتی ایران از مرزهای ازبکستان و ترکمنستان خبرساز شده است. مقامات ازبکستان اعلام کردند که سه هزار و ۵۰۰ تن سیبزمینی وارداتی به دلیل آلودگی خطرناک برگشت خورده است. مقامات ایران اما آن را تایید نمیکنند. مهدی قائمیان، معاون قرنطینه و بهداشت گیاهی سازمان حفظ نباتات کشور اعلام کرده است: «تاکنون هیچ محموله سیبزمینی از ازبکستان به ایران برگشت داده نشده است.» این در حالی است که ازبکستانیها چندی پیش برای بازدید از مزارع ایران وارد همدان شدند.
در این خصوص مدیر کل دفتر هماهنگی صادرات محصولات کشاورزی و صنایع تبدیلی با اشاره به ورود هیات ازبکستانی به ایران گفت: از ازبکستان هیات همراهی وارد ایران شد. این تیم نشستهای متعددی را با سازمان حفظ نباتات و اتاق بازرگانی برگزار کرد. حتی تیم ازبکستانی از استان همدان بازدید داشت. حالا سازمان حفظ نباتات کشور به دنبال برطرف کردن مشکل به وجود آمده است.
امیدواریم از این پس مشکلات مشابهی ایجاد نشود.
محمود بازاری به تجارتنیوز توضیح داد: گویا ازبکستان آلودگی «نماتد» را در خاکی که همراه محصولات سیبزمینی بوده گزارش داده است. این آلودگی در بعضی محصولات وجود داشته و صادر شده که در یک آزمایش این مساله تایید شده است. نماتد نوعی آفت گیاهی است. او بیان کرد: واردات سیبزمینی به کشورهای مختلف براساس رعایت استانداردهای کشور مقصد است. سیبزمینیهای برگشتخورده استاندارد را رعایت نکرده بودند. حال باید استانداردهای صادراتی رعایت شود.
استفاده از سموم چینی بیکیفیت
در این مورد محمدرحیم نیازی، عضو هیاتمدیره انجمن ملی سیبزمینی نیز اخیرا به ایلنا گفته بود: بسیاری از تجار ایرانی سموم مورد نیاز کشور را از چین خریداری میکنند. البته این احتمال وجود دارد که تاجران برای اینکه سود بیشتری عایدشان شود سموم با درجه کیفی پایین را خریداری میکنند. برخی شهروندان در توئیتر نیز در واکنش به برگشت سیبزمینی ترکمنستانی عنوان کردند: نحوه استفاده از سموم کشاورزی ایراد دارد. کشاورز برای افزایش محصول بیش از حد سم میزند و وزارت جهاد کشاورزی منفعلانه نظارهگر است و اطلاعات و راهنمایی لازم را به کشاورزان نمیدهد. آب و خاک هدر میرود و در نهایت محصول برگشت میخورد.
به مردم اطمینان خاطر میدهیم
اگرچه اخبار متفاوتی در رابطه با غیراستاندارد بودن محصولات کشاورزی منتشر شد، همچنان برخی مسوولان توقع دارند که مردم تمامی حواشی و اظهارنظرهای دیگر را نادیده بگیرند و تنها به اظهارات آنها در مورد سالم بودن محصولات اطمینان کنند. این در حالی است که انتظار میرود برای یک بار هم که شده مسوولان با مردم صادقانه سخن بگویند و کمکاریهای خود را قبول کنند تا بتوان به حل مشکلات امید داشت. غیراستاندارد بودن محصولات کشاورزی و استفاده از سموم بیکیفیت چیزی نیست که بتوان همچون دیگر چالشهای اقتصادی در ایران از خیر آن گذشت و شیوه زندگی را تغییر داد. به عبارتی میوه و ترهبار از ضروریترین محصولات غذایی مورد نیاز خانوارها به شمار میرود که باید کیفیت آنها به درستی تایید شود. با این حال اما در این خصوص سرپرست سازمان حفظ نباتات کشور گفت: بازگشت محصول سیبزمینی ایران از ترکمنستان صحت ندارد بلکه این محصول توسط پست قرنطینه کشورمان و به دلیل رعایت نشدن شرایط کشور مقصد بازگشت داده شده است. شاهپور علائیمقدم اظهار کرد: پست قرنطینه کشورمان بر اساس بررسیهایی که صورت داده، تشخیص داده که در محصول سیبزمینی شرایط قرنطینهای کشور مقصد رعایت نشده و به همین دلیل اجازه صادرات این محصول را نداده و این موضوع وظیفه ذاتی پستهای قرنطینه است. بنابراین این محموله سیبزمینی را پست قرنطینه کشور خودمان برگشت داده و نه ترکمنستان.
علائیمقدم گفت: تمامی سمومی که به صورت ماده موثر و نهایی وارد کشور میشود، به طور دقیق و با آزمایشهای گوناگون گام به گام مورد رصد قرار میگیرد و از استاندارد لازم برخوردار است. وی همچنین مدعی شد که تمامی سموم در مرحله تولید و حتی توزیع به طور کامل تحت رصد و پایش سازمان حفظ نباتات قرار دارد و با هر گونه تخلف برخورد میشود.سرپرست سازمان حفظ نباتات کشور گفت: البته عرضه سموم تقلبی در اینترنت وجود دارد و با قوه قضاییه در این رابطه مکاتبه شده است که خرید و فروش سموم در فضای مجازی ممنوع شود.
سرپرست سازمان حفظ نباتات کشور گفت: چیزی به نام برگشت محصولات ناسالم به داخل کشور نداریم و بر اساس مقررات بینالمللی محموله آلوده که گواهی بهداشتی نداشته باشد، توسط کشور مقصد امحا میشود. وی افزود: آن دسته از محصولاتی که خودمان برگشت میدهیم هم شرایط قرنطینه کشور مقصد را ندارند و ممکن است ضوابط خوراکی کشور خودمان را دارا باشند که در این صورت اگر آفتی هم داشته باشند ضدعفونی و عاری از آفت میشوند و به چرخه مواد خوراکی مردم بازمیگردند و هیچ مشکلی در مصرف آنها وجود ندارد. علائیمقدم گفت: به مردم اطمینان خاطر میدهم که محصولات کشاورزی ایران جزو سالمترین محصولات هستند. بنابراین مردم از بابت مصرف محصولات کشاورزی خیالشان راحت باشد و هیچ مشکلی در این رابطه وجود ندارد.
نکته قابل تامل این است که گمرک ایران نیز برگشت محموله صادراتی سیبزمینی از ترکمنستان را تایید نکرد، اما اعلام کرده که مدتی پیش محموله ۵۰تنی به مقصد ازبکستان برگشت خورد که دلیل آن سموم و آفات نبود و بعد از حل مشکل دوباره صادر شده است.
واردات سموم چینی و هندی به دلیل تحریم
اما آنچه جای تامل دارد این است که رییس سازمان حفظ نباتات در گفتوگویی با روزنامه همشهری، این موضوع را تایید کرده است که به دلیل تحریم، کیفیت سموم وارداتی کاهش پیدا کرده و پذیرفتهایم تنها از چین و هند سم وارد کنیم. به گفته او البته امکان تقلب هم وجود دارد اما با این حال مردم نگران نباشند چراکه محصولات کشاورزی ما سالم است و علت برگشت خوردن میوهها، تغییرات قوانین کشورهای مقصد است. بنابراین اینکه استفاده از سموم بیکیفیت چینی و هندی منجر به برگشت محمولههای صادراتی شده باشد، چندان دور از ذهن هم نیست. اگرچه همچنان حتی احتمالات هم به طور کلی از سوی مسوولان تکذیب میشود.
برگشت سیبزمینی صادراتی از ترکمنستان تکذیب شد
تکذیب اخبار مربوط به برگشت خوردن محصولات کشاورزی صادراتی ایران در حالی از سوی برخی از مسوولان انجام میشود که گروهی از آنها به طور کلی صورت مساله را پاک میکنند و به عنوان مثال اعلام میکنند که صادرات سیبزمینی به کشور ترکمنستان اصلا انجام نمیشود. این در حالی است که در شهریور ماه سال گذشته در خبری که با عنوان «بهشت سیبزمینی ایران در برزخ صادرات» در خبرگزاری ایرنا منتشر شده بود، خسرو طالبیرحیق رییس کمیسیون تجارت اتاق بازرگانی همدان اعلام کرده بود: امسال ۴۵۰هزار تُن سیبزمینی تابستانه در این استان تولید شده است و ممانعت عراق، ترکیه و ترکمنستان از خرید محصول، فعالان این عرصه را با چالش جدی مواجه کرده که آثار آن تا سالهای بعد باقی میماند. وی حتی به نمایندگی از سیبزمینیکاران همدان در این مطلب از مسوولان درخواست کرده بود که با رایزنی با کشورهای نامبرده راهی برای صادرات باز کرده و درد تولیدکنندگان را دوا کنند.
اما با وجود اینکه صحبت صادرات سیبزمینی به ترکمنستان بحث امروز نیست و در گذشته نیز چالشهایی در رابطه با آن وجود داشته است، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکمنستان گفت: برگشت خوردن سیبزمینیهای صادراتی ایران از ترکمنستان کذب است. مجید محمدنژاد با بیان اینکه ایران به هیچ وجه به ترکمنستان سیبزمینی صادر نمیکند، اظهار کرد: تعجب میکنم برخی رسانهها اظهاراتی را به نقل از اتحادیه بارفروشان مشهد منتشر میکنند که اصلا در صلاحیت این فرد نیست که بگوید سیبزمینی ایران از ترکمنستان برگشت خورده است.
وی افزود: در ماههای اخیر هیچ محموله سیبزمینی به مقصد ترکمنستان صادر نشده است که برگشت بخورد. رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و ترکمنستان تصریح کرد: سیبزمینیهای ما به مقاصد ازبکستان و روسیه صادر میشود و فقط یک کامیون در ۱۰ روز گذشته آن هم نه به دلیل خواست طرفهای خارجی، بلکه به دلیل حساسیت سازمان قرنطینه کشور خودمان برگشت خورده است.محمدنژاد گفت: اینکه اعلام میکنند سیبزمینی برگشتی در داخل کشور خودمان توزیع شده، دروغ است و چنین چیزی صحت ندارد.
نیترات قابل توجه در سیبزمینیها
در این خصوص اما عضو هیاترییسه کمیسیون کشاورزی مجلس تصریح کرد: بدون شک بعضی محصولات کشاورزی مصرفی مردم استاندارد کافی نداشته و سالم نیست و این ماجرای برگشت خوردن محصولات کشاورزی ایران در آینده نزدیک باز هم تکرار خواهد شد.
ذبیحالله اعظمی در مورد سیبزمینیهای برگشتخورده از ترکمنستان به ایسنا گفت: متاسفانه تولیدکنندگان عمده ما، اصول و اسکله حرفهای کاری را رعایت نمیکنند چرا که سازمان یا نهادی تا به حال از آنها نخواستند که این اصول را رعایت کنند. به عبارت دیگر فشاری از سوی وزارت جهاد کشاورزی یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی روی آنها نبوده است؛ بنابراین تولیدکنندگان به میزان دلخواهشان کود دادند. بنابراین گویا سیبزمینیهای برگشت خورده از ترکمنستان نیترات زیادی دارند.
ماجرایی که باز هم تکرار میشود
این عضو هیاترییسه کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیطزیست مجلس گفت: ۱۵ یا ۲۰ سال پیش هم سیبزمینیهایی که به آذربایجان فرستادیم، برگشت خورد. تنها مساله صادرات این محصولات نیست. بحث اصلی مردم خودمان هستند که باید این کالاها را مصرف کنند. از این رو باید دلمان برای خودمان بسوزد.نماینده مردم جیرفت در مجلس از سختگیریهای جدید وزارت جهاد کشاورزی در مورد تولید استاندارد محصولات خبر داد و گفت: وزارت جهاد این روزها تولیدکنندگان را مجبور کرده در استفاده از سموم و کودهای شیمیایی نهایت دقت را داشته باشند و علاوه بر صدور گواهی بهداشت و سلامت، گواهی قرنطینه هم داشته باشند. در عین حال باید صادقانه بگویم که ماجرای برگشت خوردن کالاهای ما قطعا امسال باز هم تکرار خواهد شد، چرا که مثلا سیبزمینی و پیازی که امروز برگشت خورده در تابستان تولید شده و استاندارهای لازم را ندارند.
اعظمی ضمن اشاره به نظارت و دقت جدید وزارت جهاد کشاورزی گفت: اگر در سال آینده این اتفاق تکرار شود، از وزیر جهاد سوال میکنیم و موضوع را به دقت بررسی خواهیم کرد. همچنین وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی هم طبق قانون وظیفه دارد که بر سلامت مواد غذایی پس از تولید نظارت کند.
کشاورزی با بحران مواجه میشود
این عضو هیاترییسه کمیسیون کشاورزی مجلس از برگشت خوردن کالاهای چند کشور دیگر خبر داد و گفت: این محدودیتها و برگشت خوردنها فقط محدود به کشور ما نیست. به عنوان مثال اتحادیه اوراسیا محصولاتی از چهار، پنج کشور مثل آذربایجان و ترکیه را هم ممنوع کرده است. همچنین باید بگویم که چین در سال جدید استانداردهای واردات محصول به کشورش را افزایش خواهد داد و سختگیریها را چند برابر خواهد کرد. اگر فکری برای این موضوع نکنیم، کشاورزی ما با بحران شدیدی مواجه خواهد شد. ممکن است کشاورزان ما ورشکست شوند. این موضوع باید با شیبی ملایم حل شود تا به تولیدکنندگان آسیب نرسد.
وی در مورد میزان سلامتی یا استاندارد بودن محصولات مصرفی مردم اظهار کرد: بدون شک بعضی محصولات استاندارد کافی نداشته و سالم نبودهاند، اما نمیتوانیم این موضوع را به همه محصولات تعمیم دهیم. وی در پاسخ به این پرسش که در مورد سیبزمینی دقیقا چه اتفاقی افتاده است، اظهار کرد: سمومی که کشاورزان استفاده کردهاند ممکن است برای سیبزمینی نباشد بلکه برای محصول گلخانهای باشد. نیازمند ترویج و آموزش وزارت جهاد کشاورزی هستیم. کشاورزان دوره کارنس (مدت زمانی استاندارد از روز سمپاشی تا برداشت محصول که باید طی شود) را هم رعایت نکردهاند.
دپوی ۶۰۰ هزار تن سیب در سردخانهها
نکته تاسفآور این است که تنها استفاده از سموم بیکیفیت چینی و هندی در تولید محصولات کشاورزی و یا تغییر قوانین کشورهای هدف نیست که موجب ضربه به صادرات محصولات کشاورزی شده بلکه مواردی همچون دشواری بازگشت ارز حاصل از صادرات، افزایش تعرفهها در مرزها، مشکلات در حملونقل محمولهها و… نیز بلای جان این بخش شده، به طوری که در حال حاضر برخی از محصولات کشاورزی مانند سیب به دلیل وفور تولید در سردخانههای دپو شدهاند.
در همین رابطه دبیر خانه کشاورز استان آذربایجان غربی خاطرنشان کرد: حدود ۶۰۰ هزار تن سیب در سردخانهها دپو شده است. این در حالی است که روزانه هزار تن صادر میشود که این حجم بسیار کم است و باید روزانه پنج هزار تن سیب از کشور خارج شود.
محمدرئوف سپهرالدین به ایلنا گفت: مشکلات پیشروی صادرات عبارتند از، دشواری در بازگشت ارز حاصل از صادرات، افزایش تعرفهها در مرزها، مشکلات در حملونقل محمولهها.
رئوف با اشاره به افزایش تعرفه خروج محموله از مرز افغانستان گفت: در سالهای گذشته تعرفه خروج محموله از مرز افغانستان ۲۰ تا ۳۰ میلیون بود، این در حالی است که در سال جاری این هزینه با افزایش چهار تا پنج برابری به ۱۰۰ تا ۱۲۰ میلیون رسیده است. به گفته وی، کشتیهای مورد نیاز برای صادرات سیب در بندرعباس به میزان کافی وجود ندارد و ما در این زمینه با چالشهای جدی مواجه هستیم. رئوف میزان صادرات سیب به عراق را کم عنوان کرد و افزود: کامیونهای حمل سیب در عراق هزینه حملونقل را افزایش دادهاند و همین مساله قدرت رقابت ما را با کشور ترکیه کاهش داده است.